Nakaz zabezpieczenia na zagranicznym rachunku bankowym dłużnika alimentacyjnego

Egzekucja roszczeń cywilnych, w tym alimentacyjnych często skazana jest na porażkę. Szczególnie jeśli dłużnik sprytnie i zawczasu ukrył lub pozbył się wszelkiego majątku, który mógłby zająć komornik. Co zrobić z wiedzą, że dłużnik ma pieniądze ulokowane na zagranicznym rachunku bankowym?

Czym jest europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku bankowym?

Nakaz zabezpieczenia to jedna z instytucji umożliwiających wierzycielowi dokonanie transgranicznego zabezpieczenia jego roszczenia. Jest to alternatywa dla innych środków zabezpieczających przewidzianych w krajowych przepisach. Celem jest udaremnienie działań dłużnika zmierzających do pokrzywdzenia wierzyciela, poprzez zbycie przelanie lub wycofanie środków przechowywanych na rachunku bankowym.

Kiedy możliwe jest wydanie nakazu zabezpieczenia?

Wydanie europejskiego nakazu zabezpieczenia możliwe jest jedynie w przypadku spraw transgranicznych. Zgodnie z rozporządzeniem, sprawa transgraniczna to sprawa, w której rachunek bankowy jest prowadzony w innym państwie członkowskim niż państwo, w którym:

• wierzyciel ma miejsce zamieszkania
• siedzibę ma sąd, do którego złożony został wniosek o wydanie nakazu

Na jakim etapie postępowania możliwe jest uzyskanie nakazu?

Sąd może wydać nakaz:

• przed wszczęciem postępowania
• w trakcie postępowania
• po zakończeniu postępowania, tj. po uzyskaniu orzeczenia, ugody sądowej lub dokumentu urzędowego

Który sąd jest właściwy do wydania nakazu?

Wierzyciel może złożyć wniosek o wydanie nakazu do sądu:

• właściwego do orzekania w sprawie głównej (w przypadku alimentów – sąd państwa miejsca zamieszkania uprawnionego do alimentów) – jeśli wniosek składany jest przez wszczęciem postępowania
• który wydał orzeczenie lub przed którym zawarto ugodę (ewentualnie ugoda została zatwierdzona) – jeśli wierzyciel składa wniosek po zakończeniu postępowania

Wniosek o wydanie nakazu

Wniosek o wydanie nakazu należy złożyć na odpowiednim formularzu.

W jakich terminach sąd powinien wydać nakaz?

Sąd powinien wydać nakaz zabezpieczenia w terminie, do końca:

• 10 dnia roboczego po złożeniu (ewentualnie uzupełnieniu) wniosku – w przypadkach gdy nie ma jeszcze orzeczenia, ugody sądowej lub dokumentu urzędowego
• 5 dnia roboczego po złożeniu (ewentualnie uzupełnieniu) wniosku – w przypadkach gdy wierzyciel dysponuje już orzeczeniem, ugodą sądową lub dokumentem urzędowym
• 5 dnia roboczego po dniu przesłuchania wierzyciela lub/i świadka – jeśli sąd uzna za konieczne ich przesłuchanie

Jak długo obowiązuje nakaz zabezpieczenia?

Nakaz obowiązuje do chwili, gdy:

• zostanie uchylony
• następuje zakończenie jego wykonywania
• środek służący wykonaniu orzeczenia, ugody sądowej lub dokumentu urzędowego stanie się skuteczny w odniesieniu do środków zabezpieczonych nakazem

Wykonalność nakazu

Nakaz zabezpieczenia jest uznawany i wykonalny w innych państwach członkowskich bez konieczności przeprowadzania jakiejkolwiek specjalnej procedury i bez potrzeby stwierdzania jego wykonalności.

Środki odwoławcze

Zarówno wierzyciel jak i dłużnik mogą złożyć zażalenie.

Kiedy sąd nie wyda nakazu zabezpieczenia?

Rozporządzenie, na podstawie którego możliwe jest wydanie europejskiego nakazu zabezpieczenia, nie ma zastosowania do:

• stosunków majątkowych wynikających z małżeństwa lub ze związku, który uznawany jest przez prawo dla niego właściwe za mający skutki porównywalne do małżeństwa
• testamentów i dziedziczenia, w tym do zobowiązań alimentacyjnych powstających wskutek śmierci
• roszczeń przeciwko dłużnikowi, w związku z którymi wszczęto postępowania upadłościowe, postępowania dotyczące likwidacji niewypłacalnych spółek lub innych osób prawnych, ugody sądowe, układy lub analogiczne postępowania
• ubezpieczeń społecznych
• postępowania polubownego
• rachunków bankowych, które nie podlegają zajęciu (zgodnie z prawem państwa członkowskiego, w którym prowadzony jest rachunek)
• rachunków bankowych prowadzonych w bankach centralnych lub przez te banki, gdy działają jako władze monetarne