Zawieszenie władzy rodzicielskiej w pigułce
Niemożność wykonywania władzy rodzicielskiej może stanowić podstawę do zawieszenia, bądź pozbawienia rodzica władzy rodzicielskiej. Granica jest dosyć cienka i polega na ustaleniu czy przeszkoda powodująca tę niemożność jest przemijająca czy trwała. Gdy przeszkoda jest przemijająca sąd może zawiesić wykonywanie władzy rodzicielskiej, zaś trwała przeszkoda jest jedną z przesłanek do wydania przez sąd orzeczenia o pozbawieniu władzy rodzicielskiej.
Jak ustalić czy przeszkoda jest przemijająca?
Standardowo – odpowiedzi nie znajdziemy niestety w kodeksie rodzinnym – podobnie jak w wielu przypadkach w sprawach rodzinnych konieczne będzie odwołanie się do poglądów wyrażonych w orzecznictwie i doktrynie.
Przemijająca przeszkoda to stan tymczasowy, okresowy, co do którego można przewidzieć i ustalić, że ustanie, ponadto po ustaniu przeszkody rodzic będzie mógł ponownie wykonywać władzę w niezmienionym układzie relacji rodzinnych. Przeciwieństwem jest oczywiście trwała przeszkoda, która wyłącza możliwość wykonywania władzy rodzicielskiej na stałe (czytaj, rozsądnie podchodząc do tematu nie można ustalić czasu trwania przeszkody, ewentualnie układ stosunków będzie istniał przez długi czas), ponadto rodzic nie będzie mógł ponownie wykonywać władzy w niezmienionym układzie więzi rodzinnych, bowiem te uległy zasadniczym zmianom (najczęstszy przykład – dorośnięcie dziecka).
Przeszkody przemijające – mogące stanowić podstawę do zawieszenia władzy rodzicielskiej:
- pobyt w więzieniu (chociaż i tutaj niekiedy możemy mówić o trwałej przeszkodzie)
- długotrwały pobyt w szpitalu
- długotrwały pobyt za granicą
Przeszkody trwałe – mogące stanowić podstawę do pozbawienia władzy rodzicielskiej:
- przewlekła choroba jedynego rodzica
- skazanie na wieloletnią karę pozbawienia wolności
- wyjazd za granicę na stałe lub na czas nieokreślony (któremu dodatkowo towarzyszy brak zainteresowania dzieckiem)
Zawieszenie władzy rodzicielskiej to nie to samo co pozbawienie władzy rodzicielskiej
Istotą zawieszenia władzy rodzicielskiej jest to że władza de facto nadal istnieje, ale nie jest po prostu wykonywana – rodzic lub rodzice wyłączeni są od jej wykonywania.
Sąd podejmując decyzję z przedmiocie zawieszenia władzy rodzicielskiej bada całokształt wszystkich okoliczności danej sprawy – sąd może a nie musi wydać orzeczenia o zawieszeniu władzy. Po ustaniu przyczyny zawieszenia, sąd wyda postanowienie o uchyleniu zawieszenia władzy rodzicielskiej.