Konsekwencje finansowe naruszania obowiązku w zakresie kontaktów drugiego rodzica z dzieckiem

Utrudnianie kontaktów z dzieckiem przez rodzica, u którego dziecko na stałe mieszka nie tylko negatywnie wpływa na relacje drugiego rodzica i dziecka, ale może mieć konsekwencje prawne, w tym również finansowe. 

Sankcja pieniężna za naruszenie obowiązków w przedmiocie kontaktów z dzieckiem.

Konsekwencją niewykonywania albo niewłaściwego wykonywania przez rodzica, pod którego pieczą dziecko pozostaje, obowiązków wynikających z orzeczenia albo ugody (zawartej przed sądem albo mediatorem) w przedmiocie kontaktów z dzieckiem jest możliwość nałożenia przez sąd obowiązku zapłaty i nakazanie zapłaty określonej kwoty na rzecz rodzica uprawnionego do kontaktu.

Procedura dzieli się na dwa etapy:

1. zagrożenie nakazaniem zapłaty
2. nakazanie zapłaty

Pierwszy etap – zagrożenie nakazaniem zapłaty

W razie zaistnienia przesłanek, czyli niewykonywania albo niewłaściwego wykonywania obowiązków w zakresie kontaktów dziecka z drugim rodzicem, sąd opiekuńczy zagrozi osobie uniemożliwiającej lub utrudniającej kontakty nakazaniem zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem.

W przepisie nie ustalono ani dolnej, ani górnej granicy kwoty, która może zostać zasądzona. Sąd powinien oznaczyć kwotę z uwzględnieniem sytuacji majątkowej zobowiązanego oraz w wysokości gwarantującej osiągnięcie zamierzonego skutku – czyli zaprzestanie utrudniania kontaktów drugiemu z rodziców. Na wysokość kwoty mogą także wpływać rodzaj i charakter niewykonanego lub utrudnionego kontaktu oraz stopień winy osoby zobowiązanej.

Drugi etap – nakazanie zapłaty

Sąd opiekuńczy nakaże zapłatę należnej sumy pieniężnej, jeśli rodzic, któremu sąd opiekuńczy za utrudnianie kontaktów z dzieckiem zagroził nakazaniem zapłaty, w dalszym ciągu nie wypełnia swojego obowiązku w zakresie wydawania dziecka drugiemu rodzicowi w celu zrealizowania kontaktu.

Sąd ustala wysokość sumy pieniężnej uwzględniając kwotę z pierwszego etapu postępowania oraz ilość naruszeń. Sąd może kwotę ustaloną w pierwszym etapie zmienić, ale tylko w wyjątkowych wypadkach, ze względu na zmianę okoliczności.

Wniosek może zostać złożony do sądu, tylko gdy rodzic dysponuje już prawomocnym postanowieniem o zagrożeniu nakazaniem zapłaty oraz doszło do zawinionego niewykonania lub niewłaściwego wykonania kontaktu przez rodzica zobowiązanego.

Zwrot wydatków poniesionych w związku z przygotowaniem kontaktu

W przypadku utrudniania lub uniemożliwiania realizowania kontaktów przez rodzica sprawującego bieżącą pieczę nad dzieckiem, sąd opiekuńczy może zasądzić od tego rodzica na rzecz rodzica uprawnionego do kontaktu zwrot uzasadnionych wydatków poniesionych w związku z przygotowaniem kontaktu, do którego nie doszło, np. kosztów podróży i pobytu dziecka. Wnioskodawca musi wykazać, że koszty faktycznie poniósł oraz w jakiej kwocie. Najczęściej jako dowody zgłaszane są paragony, faktury i rachunki, zdarzają się także zeznania świadków, ale rzadziej. Ponadto, do niewykonania kontaktu musiało dojść z winy rodzica zobowiązanego.

Ogólne zasady:

• złożenie wniosku do sądu
• do wniosku dołączyć odpis wykonalnego orzeczenia albo wykonalnej ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem – NIE STOSUJE SIĘ do innych porozumień rodziców
• opłata od wniosku o wszczęcie postępowania – 40 zł (edit: obecnie 100 zł)
• przed wydaniem postanowienia w sprawie, sąd wysłucha rodziców
• prawomocne postanowienie sądu są tytułem wykonawczym bez potrzeby nadawania mu klauzuli wykonalności
• jeśli w ciągu 6 miesięcy od uprawomocnienia się ostatniego postanowienia nie wpłynie kolejny wniosek w sprawach wykonywania kontaktów z dzieckiem, sąd umorzy postępowanie.